Op de dag dat het Nederlands elftal ons zwaar teleurstelde waren we gelukkig ook getuige van hoe succesvol focus en visie ook kan zijn.
De oranjezomer is een paar weken geleden gestart met het EK Voetbal. Na de oefencampagne werden de verwachtingen voor ons Oranje laag ingeschat. De nationale discussie ging alleen nog over het systeem 5-3-2 of 4-3-3 en de leider van Oranje, Frank de Boer, liet dit ook gebeuren. En hier begon de ellende, of was dat eigenlijk al bij zijn aanstelling als bondscoach? Hij kon immers niet bogen op een succesvolle carrière tot dan toe maar was beschikbaar en dus de ideale trainer voor de KNVB. Een KNVB die ook al niet bekend staat om een sterke leiding en visie en daarom ook zeker geen sterke leider als bondscoach meer willen na Louis en Ronald. Met andere woorden, je kon toen al op je vingers natellen dat het EK nooit succesvol zou kunnen worden. Gebrek aan leiderschap leidt nooit tot ‘waardecreatie’.
Waardecreatie: theorie
Er zijn vele boeken geschreven en theorieën ontwikkeld over waardecreatie, zoals door Michael Treacy en Fred Wiersema. Zij openen met: ‘winnaars maken keuzes’, de essentie van een succesvolle waardecreatie theorie. Zij ontwikkelden een model om de strategische focus van organisaties te bepalen. Het model bestaat uit drie mogelijkheden: Operational excellence, Customer intimacy en Product leadership.
Om de vergelijking met Oranje maar direct door te zetten: het systeem leidde niet tot een efficiënte speelstijl, ondanks het kunnen selecteren van een aantal spelers die in de top van Europa spelen, het leidde niet tot een intieme relatie met de client – het Oranje-publiek – en was zeker niet innovatief. Waar een bondscoach als Louis van Gaal dat met hetzelfde systeem en een aanzienlijk mindere selectie in 2014 wel was.
Euforie en afleiding
Na de eerste ronde waarin Oranje de veruit zwakste poule won en waarbij we overigens de eerste wedstrijd tegen Oekraïne met de hakken over de sloot zegevierden, sloeg de bekende Oranjekoorts weer toe in Nederland. Straten kleurden weer Oranje en zogenaamde kenners hadden het vooral over welk team we in de halve finale in Londen het best konden treffen, Duitsland of Engeland. Sterker nog, terloops ging het meer over het maken van een statement als elftal en publiek tegen het verwerpelijke regime van president Orbán dan over de wedstrijd tegen Tsjechië. Een sterke leider had hiertegen geageerd en focus geëist maar onze Frank liet het gebeuren. Prima voor hem want deze aandacht leidde alleen maar de aandacht af van zijn mislukte waardecreatieproces.
De rest is geschiedenis, een aftocht met de staart tussen de benen, een nieuw Advocaatje met een rampzalige wissel en tijd om te reflecteren.
Vertrouwen terugwinnen
Het wordt nu zaak om het vertrouwen terug te winnen en dat kan alleen als de KNVB zich laat organiseren als een sterk orgaan. De belangen van ons nationale voetbal als verbindend element in de maatschappij zijn groot, het verdienmodel enorm, de potentie van het spelersmateriaal ook. Maar dat betekent dat de KNVB als eerste moet veranderen met een sterke leider aan het roer die ook een sterke leider voor Oranje durft aan te stellen. Toppers die ‘innovatieve’ keuzes durven maken, staan voor een sterk beleid en het totaalbelang voor het eigen belang durven te plaatsen.
Een KNVB ook die het voorbeeld geeft in alle geledingen van de organisatie ten aanzien van diversiteit en inclusiviteit. Ook dat blijft al jaren een punt van aandacht op de agenda en is zeker voor een nationale maatschappelijke organisatie van essentieel belang in het kader van waardecreatie. Wie pakt deze handschoen op?
Een succesvolle Oranjezomer is nog mogelijk!
Op de dag dat het Nederlands elftal ons zwaar teleurstelde waren we gelukkig ook getuige van hoe succesvol focus en visie ook kan zijn. Max en Mathieu (M&M) toonden als individuele topsporters hun klasse door enorme prestaties te leveren. Individuele sporters die deel uit maken van ploegen met een duidelijke strategie. Gericht op effectieve samenwerking, creatief zijn in hun aanpak, met één doel voor ogen, en met een sterke visie en met doorzettingsvermogen. Waardecreatie in optima forma, ‘they walk the talk’
Met M&M en straks een aantal succesvolle Olympische sporters kan het wellicht tot nog een mooie ‘Oranjezomer’ worden!
Frans de Vos bestuurslid Financials For Financials en als Businesspartner verbonden aan HighQ.