Keer op keer verbaas ik me erover, al die mensen die hun onvrede uiten over van alles en nog wat. Of het nu gaat om privéaangelegenheden, over corona, over duurzaamheid over politiek, over kunst of over sport. Het lijkt erop of de meningsverschillen, ook wel verschil van inzicht genoemd, steeds heftiger worden.
Veranderingen leiden tot onzekerheid
Mijn dilemma heb ik met meerdere personen besproken. Ik heb hen gevraagd of het alleen mijn perceptie is dat tegenstellingen niet alleen groter worden en vaak steeds ongenuanceerder worden geuit. Ook heb ik met hen bediscussieerd waardoor dit de laatste jaren zo is toegenomen, in ieder geval zichtbaarder lijkt te zijn geworden. Gezamenlijk zijn wij tot de conclusie gekomen dat dit te maken kan hebben met de vele veranderingen die op ons afkomen, op ons allemaal. Omgaan met verandering is voor heel veel mensen lastig omdat veranderingen onzekerheid met zich meebrengen. Wat kan en mag je nog verwachten van anderen in je omgeving en van de maatschappij in het algemeen. Het managen van verwachtingen is dus het sleutelwoord voor 2022. Er komen immers nog de nodige veranderingen op ons af.
Veranderingen door Covid
Sinds maart 2020, het begin van de Covid19-epidemie, zijn de veranderingen in Nederland als een tsunami over ons heen gespoeld. Angst voor het onbekende virus, omschakelen naar thuis werken, missen van sociale contacten met familie en vrienden, thuisonderwijs geven aan kinderen, et cetera. Wat zou deze crisis gaan betekenen voor mijn baan, voor mijn sociale status en voor de BV Nederland? Inmiddels zijn, ondanks de nieuwe lockdown die is ingegaan, enkele angsten weggenomen. Economisch gaat het goed met Nederland en de werkloosheid is ongekend laag met een record aan vacatures. Andere angsten zijn nog niet weggenomen en leiden zelfs tot meer polarisatie en onzekerheden zoals de steeds verder verhardende discussie over het coronabeleid.
Poldermodel versus sterk leiderschap
Nederland stond jarenlang bekend als het sprekende voorbeeld van de successen van het polderen. Zowel letterlijk, in de zin van het winnen van land, als figuurlijk, in de zin van samen tot het beste economische en sociale model komen. Een crisis beteugelen vraagt echter om sterk leiderschap en dat is nu net iets dat in Nederland ontbeert. Ik heb eerder columns geschreven over ons doorgepolderde politieke landschap en zal dat hier achterwege laten. Wel wil ik het benoemen omdat hierdoor ‘het managen van verwachtingen’ zo lastig is voor velen onder ons. Sterk leiderschap staat voor een duidelijk beleid met een richting. Zelf vergelijk ik dat altijd met: je rijdt met 100 kilometer per uur op een muur af, de enige redding is je stuur omgooien naar links of naar rechts. Wat doe je? Je moet keuzes durven maken, ook al zijn die niet voor iedereen de meest favoriete keuzes, ze zijn wel duidelijk en je weet wat je daarna kan verwachten en je kan je erop voorbereiden, ofwel je kunt je verwachtingen managen.
Veranderingen voor Finance & Control
Als businesspartner bij HighQ en als voorzitter van Financials For Financials ben ik dagelijks in gesprek met financieel eindverantwoordelijken over de veranderingen die het afgelopen jaar binnen Finance & Control hebben plaats gevonden en over de transformaties die komende jaren nog op ons pad komen. Eén voor één zijn zij het erover eens dat medewerkers binnen Finance & Control sinds Covid19 een enorme prestatie hebben geleverd.
Niet eerder zijn er zoveel veranderingen in korte tijd noodzakelijkerwijs doorgevoerd. Het eerder benoemde thuiswerken, overleg via Teams, aansturen van afdelingen via Teams en het organiseren van walk & talk sessies om de één op één contacten met medewerkers te onderhouden en daarmee ook het proces van continuous improvement te borgen. Maar bovenal het schakelen met de vele scenarioberekeningen die moesten worden gemaakt voor bestaande en nieuwe businessmodellen. Daarbij ook het creëren van dashboards waarmee ondernemers snel en adequaat kunnen sturen. Het innovatieve karakter van de Nederlandse ondernemers is weer top gebleken, dat betekent echter ook dat Finance & Control hierop snel moest anticiperen met de cfo als sterke leider/manager.
Waardecreatie en sustainable finance
Het is zaak dat de financial zich de komende jaren opmaakt voor nieuwe noodzakelijke veranderingen als gevolg van de klimaatcrisis. Ingegeven door de urgentie én vanwege (Europese) wet- en regelgeving zullen bedrijven meer dan ooit aandacht moeten hebben voor duurzaamheid en langetermijnwaardecreatie. Het gaat niet meer alleen over financiën, maar ook over zaken als milieu en diversiteit. Daarbij horen termen als sustainable finance, brede waarde en natuurlijk integrated reporting. Dat alles maakt, naast onder andere verdere digitalisering, cybersecurity, data-analyse, risicomanagement en governance de chief financial officer een chief value officer.
Frans de Vos bestuurslid Financials For Financials en als Businesspartner verbonden aan HighQ.