Er is veel te doen over inclusie, dat niemand mag worden buitengesloten en iedereen meedoet. Over diversiteit en hoe je elkaar kunt versterken vanuit ieders talent. Het is goed dat het onderwerp steeds meer bespreekbaar wordt, in al z’n facetten. Er zijn steeds meer bedrijven en organisaties die inzien dat de eenvormigheid van hun personeelsbestand hen niet verder gaat brengen.
Kent u het verhaal van de pinguïns en de paradijsvogel? Het gaat ongeveer zo: er was eens een pinguïnkolonie waarvan de leiders vonden dat er ‘nieuw bloed’ in de gemeenschap moest komen. ‘Zijn ze gek geworden,’ werd er gemopperd. ‘Het gaat toch goed zo? Hoe hadden ze dat voor zich gezien?’
De leiders hadden er eigenlijk ook nog niet zo’n goed beeld van, maar er moest wat meer ‘diversiteit’ in de groep komen. De pinguïns stonden immers voor de grootste uitdaging van hun bestaan, namelijk de klimaatverandering. En het kon geen kwaad om van andere dieren te leren hoe daarmee om te gaan. Er werd een sollicitatieprocedure opgetuigd en al snel kwamen er vogels van allerlei pluimage op af. De paradijsvogel maakte veel indruk met z’n kleurrijke verenpracht en z’n vlotte babbel. Hoewel hij nog steeds met argusogen werd bekeken, kreeg hij het voordeel van de twijfel: ‘Laat maar eens zien wat je kunt.’
De paradijsvogel had er veel zin in. Hij organiseerde groepsgesprekken met de pinguïns om te horen wat ze nodig hadden en op basis daarvan schetste hij een heldere maar confronterende toekomstvisie, er zou wel wat moeten veranderen: meer naar buiten gericht, meer samenwerking met andere kolonies en minder vergaderen. De pinguïns waren er niet bepaald van gecharmeerd: ‘Nou, nou, hij is nogal vol van zichzelf. Laat ‘m eerst maar eens zien dat hij kan zwemmen en vis kan vangen, dan praten we verder.’
Al snel zwol het commentaar verder aan: ‘Kijk ‘m nou met z’n belachelijke veren, daar kom je niet ver mee in dit koude klimaat.’ En de paradijsvogel, die zo vol enthousiasme aan de slag was gegaan, de noodzaak van verandering inzag en echt iets wilde betekenen voor de pinguïns, voelde zich steeds onzekerder worden. Hij deed toch juist waar hij goed in was? Totdat ook de leiders zeiden: ‘Je bent veel te nadrukkelijk aanwezig, er zit geen structuur in je aanpak en je hebt geen visie. Het spijt ons, maar hier is geen toekomst voor jou.’ En de paradijsvogel moest vertrekken, een illusie armer en een ervaring rijker.
‘Wees jezelf en pas je aan’
Terug naar de echte mensenwereld. Herkenbaar? Heeft u ook wel eens het gevoel gehad dat u heel erg uw best deed, maar dat het niet lukte om aansluiting te vinden? Omdat u niet was zoals de anderen? Omdat u zich niet gehoord voelde in een bepaalde cultuur met de geldende regels en de heersende mores? Er is veel te doen over inclusie, dat niemand mag worden buitengesloten en iedereen meedoet. Over diversiteit en hoe je elkaar kunt versterken vanuit ieders talent. Het is goed dat het onderwerp steeds meer bespreekbaar wordt, in al z’n facetten.
Er zijn bedrijven die juist vanuit een sterk intrinsieke motivatie mensen ‘met een afstand tot de arbeidsmarkt’, op wat voor manier dan ook, als vanzelfsprekend de gelegenheid bieden om hun talent in te zetten. Ondernemers die niet alleen sociaal zijn, maar ook laten zien dat ze met deze aanpak een succesvolle bedrijfsvoering realiseren. De winst zit in de waarde die wordt gecreëerd, niet alleen financieel maar juist ook niet-financieel.
Ook zijn er steeds meer bedrijven en organisaties die inzien dat de eenvormigheid van hun personeelsbestand hen niet verder gaat brengen. Niet omdat het moet, of omdat de maatschappelijke druk hen ertoe aanzet, maar vanuit een verlangen. Huidskleur, afkomst, gender, leeftijd, levensovertuiging etc. doen er immers niet toe als je de mens centraal stelt. De mens te zien, met al zijn mogelijkheden en daarvoor de ruimte te geven. Jitske Kramer, corporate antropoloog, noemt dat het inclusie-dilemma: ‘Wees jezelf en pas je aan.’ Vanuit verbindend leiderschap een uitnodiging om elkaar te waarderen en te ontdekken waar je elkaar kunt versterken.
Mirjam Groenendijk, bestuurslid van vereniging Financials for Financials en stichting Inclusief Midden Gelderland, en directeur Marketing & Communicatie bij Accon avm adviseurs en accountants.